Uruguay Latin Amerika kıtasının en az turistik olan ülkelerinden biri. Brezilya, Arjantin, Şili, Peru gibi ülkeler turist ve gezginler için popüler hedeflerken, Uruguay az gidilen, az bilinen bir ülke. Tüm dünya ile ilgili seyahat kitapları yazan, bu konuda en iyi isim olan LonelyPlanet‘in hemen her ülke için bir rehber kitabı var; Asya, Afrika, Latin Amerika, Avrupa, tüm kıtalardan. Çok az gidilen ülkeler için ise ticari açıdan “kurtarmayacağı” için LonelyPlanet ayrı kitap basmaz, çok ülke içeren bir kitabın içerisinde yer verir. Uruguayda büyük Güney Amerika kıtası kitabında küçük bir bölüme sahip sadece. Guyanalar, Madagaskar, Ekvador,Moğolistan, Afganistan için bile ayrı bir seyahat kitabı olan LonelyPlanet’in kitap basmaya değer görmediğiUruguay candır.
Uruguay Hakkında Bilgi – Bunları biliyor muydunuz?
- İlk futbol dünya kupası 1930’da Uruguay’da yapıldı. Uruguay Dünya Kupası finalinde Arjantin’i 4-2 yenen Uruguay Milli Takımı şampiyon oldu.
- Dünyanın en geniş nehri Rio de la Plata burada. Karşı kıyı Arjantin.
- 1846′da Uruguay Latin Amerika’da köleliği yasaklayan ilk ülke oldu.
- Güney Amerika’nın Küba‘dan sonra en az şiddet suçu işlenen ikinci ülkesi.
- Güney Amerika’nın yaşam kalitesi en yüksek ülkesi.
- Küresel Barış Endeksinde (Global Peace Index) Güney Amerika kıtasında birinci.
- Kıtanın en kararlı demokrasisi.
- Paraguay kıtanın en yoksul, Uruguay ise en refah ülkesi.
- Uruguay bebek ölüm oranı, ortalama yaşam süresi, okur-yazar oranı, kişi başı milli gelir gibi parametrelerin tamamında Türkiye’den önde ve dünya sıralamasında iyi bir yerde.
- Okuma-yazma oranı Küba‘dan sonra kıtada en yüksek ikinci ülke.
- Ortalama ömür yaklaşık 77 yıl.
- Birleşmiş Milletler raporuna göre dünyanın dokuzuncu en “yeşil” ve “yaşanabilir” ülkesi.
- Transparency International 2008 raporuna göre yolsuzlukta dünyada en iyi beşinci ülke.
- Sınır Tanımayan Gazeteciler’e (Reporters Sans Frontières) göre kıtanın en özgür basını Uruguay’da.
- Bazen “uzaktaki bilinmeyen ülke” anlamında kullanılan “Uruguay”ın anlamı ”renkli kuşlar ırmağı”.
Batı Avrupa gibi bir kalkınmışlık gelmesin aklınıza. Uruguay‘da hiçbirşeyi olmayan, yardımla geçinen çok sayıda insan da var.
Uruguay’da Arctocephalus Australis (İng. fur seal, Tr. kürklü fok balığı) Peşinde
Deniz aslanı dediğimiz bu memeli hayvanlar yazın belli dönemlerinde insansız kumsallarda ve kayalıklarda eşleşmek ve üremek için toplanıyorlar. Dişisi emzirme günlerinden sonra yavru fok sütten kesilince günlerce süren avlanma dalışlarına gidiyor. Çokeşli olan erkek kürklü fok balığı ise diğer dişilerden ve hakimiyet kurduğu alandan vazgeçmemek için üreme mevsimi boyunca aç kalıyor. Uruguay’da çok sayıda bulunan bu hayvanlar üreme dışındaki tüm yıl boyunca açık denizlerde orta boy balıklar, mürekkepbalığı ve küçük kabuklularla besleniyorlar, kıyıya uğramıyorlar. Düşmanları ise köpekbalığı, katil balina ve bazen de daha büyük olan deniz aslanları. Kürklerinin kalınlığı nedeniyle özellikle 19. yüzyılda kitleler halinde öldürülen Arctocephalus Australis,bugünkü avlanma yasakları ve insanın pek ulaşamadığı ortamlarda yaşaması sayesinde tehlike altında bir tür değil.
Kürklü fok yavruları
JOSE MUJICA – Dünyanın en yoksul ve alçak gönüllü devlet başkanı
Dünyanın en yoksul cumhurbaşkanı Jose Mujica.
Askeri dönemde siyasi nedenlerle 15 yıl hapis yatan ve 1985’te demokrasiye geri dönüşle çıkan genel afla serbest kalan Jose Mujica, 2009 yılındaki seçimle devlet başkanı seçildi. Başkanlık sarayında değil, eşi Lucia Topolansky’ye ait sade çiftlik evinde birlikte yaşıyorlar. Mujica’nın tek mal varlığı eski model bir “tosbağa” Volkswagen; makam arabası, banka hesabı, koruma görevlisi yok. Maaşının %87’sini her ay hayır kurumlarına bağışlıyor. Uruguay Devlet Başkanı Jose Mujica‘yı görebilmeyi çok isterim. Hele 10 dakika sohbet edebilsem, yaşamımın en özel anlarından biri olur. Yaşasın Mujica Presidente. Dünyanın en yoksul devlet başkanı, kendini yoksul görmüyor.
Jose Mujica eski arabası ve köpeği ile evinde.
Uruguay Devlet Başkanı Jose Mujica ve Uruguay bayrağı.
Dünyanın en fakir cumhurbaşkanı bakın ne diyor: “Ben insanların gece uyuyacak bir saçak altı bile bulamadıkları bir dünyada, başkalarının 500 metrekarelik malikanelerde yaşamasını anlamıyorum. Evsizler için ev, suyu olmayanlar için su lazım, ekmek lazım. Sense böyle bir dünyada özel uçağım olsun, oraya buraya gideyim diyorsun. Eğer herkes daha fazlasını isterse, birgün kimseye birşey kalmayacak. Küresel ısınmadan bahsediyoruz ama doğaya saldırmaya ve çöp üretmeye devam ediyoruz. Eski ruhani tanrımızı kendi ellerimizle kurban ettik ve artık market tanrının tapınağındayız. Bu yeni tanrı; ekonomimizi, politikamızı, alışkanlıklarımızı, yaşamlarımızı düzenliyor ve bizlere faiz oranları ve kredi kartları ile mutluluğun yeni adresini veriyor. Öyle anlaşılıyor ki bizler, yalnız tüketme için yaratılıyoruz ve artık tüketemediğimiz zaman derin hayal kırıklığına uğrayarak kendimizi yok ediyoruz. Bana fakir denmesi yanlış, ben tutumlu bir insanım. Asıl yoksullar sürekli yaşamdan talepleri olan ve elde ettikleriyle yetinmeyen insanlardır. Ben elimde hafif bir bavulla dolaşıyorum. Bu bana istediğim yaşamı sürdürmek için yeterli zamanı veriyor. Asıl özgürlük yaşamak için kazandığın zamandır.”
Dünyanın en alçak gönüllü ve fakir devlet başkanı Jose Mujica.
Uruguay devlet başkanının yaşamında lükse, gereksiz tüketime, banka hesabına, kredi kartına, makam otomobiline yer yok.
Uruguay Devlet Başkanı Jose Mujica.
Dünyanın en mütevazi ve yoksul devlet başkanı Jose Mujica. Uruguay.
Plan CEIBAL - Her çocuğa bir dizüstü bilgisayar ve bedava İnternet
Uruguay, iki yıllık bir yatırımın sonucunda ilkokul öğrencilerinin tamamına dizüstü bilgisayar dağıtan dünyanın ilk ülkesi oldu. Mümkün olan en yüksek bilgisayar ve internet erişiminin hedeflendiği Plan Ceibal yaklaşımı için 2007 yılında OLPC (Her Çocuğa Bir Bilgisayar) organizasyonundan 380.000 XO laptop sipariş eden ülke, projeyi okul öncesi ve ortaokul döneminde öğrencileriyle genişletmeyi planlıyor. Her Çocuğa Bir Laptop (OLPC), hedefi dünyadaki her çocuğun modern eğitime ulaşmasını sağlamak olan ve kâr amacı gütmeyen bir organizasyon.Uruguay son olarak lise öğrencilerine 90 bin XO dizüstü bilgisayar sağlama kararı verdi.
Her çocuğa bir bilgisayar
Un Techo Para Mi Pais – Latin Amerika’da yoksullukla savaş
Üniversite öğrencileri ve gençler tarafından yürütülen, kar amacı gütmeyen sivil toplum örgütü UTPMP, 19Güney Amerika ülkesinde gecekondu mahallerinde ve kırsalda aşırı yoksul insanlara geçici ve yaşanabilir evler inşa ediyor. Evde yaşayacak aile ve 8-10 öğrencinin 2 günde inşa ettiği bu ahşap evler, kıtanın en yoksul insanlarını soğuktan, yağmurdan, hayvanlardan ve suçtan koruyor. Gönüllüler yoksul insanlara sağlık, ekonomi, mesleki eğitim, hukuk konularında sosyal eğitim programları sunuyor.
Küçük Uruguaylı yarın bir yuvaya kavuşacak, okulu bırakmak zorunda kalmayacak.
Whisky – Uruguay’dan şahane bir trajikomedi
Türkiye’de gösterime giren ilk Uruguay filmi olan, iki kez izlediğim Whisky filminin adı, Uruguay’da insanların fotoğraf çektirirken gülümsemek için “viski” demelerinden geliyor; ABD’de “cheese” denmesi gibi. Juan Pablo Rebella ile Pablo Stoll’un yönettikleri Whisky, birkaç küçük mekan, üç karakter, az dekor, az diyalog, düşük bütçe ile saf, yalın oyunculuk içeren ve gösterişten uzak bir film. Böyle bir tarz Whisky’yi, psikolojik ve sosyal çatışmaların, karakterlerin vücut hareketleri ve yüz ifadeleri gibi basit ancak etkili anlatım yollarıyla kurulmasını sağlayan, gürültüsüz filmlerden biri haline getiriyor.
2004 yapımı Whisky filmi Uruguay’dan.
Dünyanın en neşeli ve uzun milli marşı
Asıl adı, aynı zamanda ilk satırı “Orientales, la Patria o la Tumba!” (yurttaşlar*, ya anavatan ya ölüm!) olan Uruguay Milli Marşı, 105 ölçü ile en uzun milli marş. Marşın sözlerini, Paraguay Milli Marşını (Paraguayos, República o Muerte) da yazan Francisco Acuña de Figueroa yazdı. Sözler resmi olarak 8 Temmuz 1833 tarihinde milli marş olarak ilan edildi. Müziğini Francisco José Debali ve Fernando Quijano besteledi ve milli marş olarak resmen 25 Temmuz 1848 günü kabul edildi. Dünyanın en neşeli melodili ve uzun milli marşı olanOrientales, la Patria o la Tumba (yurttaşlar, ya anavatan ya ölüm), birçoklarına göre dünyanın en güzel milli marşı kabul ediliyor.
* Buradaki “yurttaşlar” sözcüğünün aslı “Doğulular” (Orientales), Uruguay’ın resmi adı olan República Oriental del Uruguay ifadesinden geliyor. Uruguay’ın kuruluş ismi böyle, burada kast edilen bütünUruguaylılar, bu nedenle çevirirken “yurttaşlar” demek en yakını olur. İspanyollar bölgeye Banda Oriental(Doğu Kıyısı) derlerdi, oradan kalma.
Orientales, la Patria o la Tumba! milli marşının küçük bir kısmının Türkçe çevirisi:
Yurttaşlar, ya Anavatan ya mezar,
Ya bağımsızlık, ya da şerefimizle ölüm!
Bunu ruhlarımız söylüyor,
Ve biz kahramanlar yerine getiriyoruz!
Özgürlük, özgürlük, yurttaşlar!
Bu çığlık anavatanı kurtardı.
Bu kahramanlık kanlı savaşlarda
Alevlenen ulu coşkudan geliyor.
Hak ettiğimiz zaferin kutsal armağanı bu:
Zalimler titriyor!
Savaşta özgürlüğü haykıracağız,
Ve ölürken çığlığımız özgürlük olacak.
Yurttaşlar, ya ulusumuz ya mezar, Ya bağımsızlık, ya şerefimizle ölüm!..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder